วันอังคารที่ 25 มกราคม พ.ศ. 2554

แมงมุม

แมงมุม
แมงมุม จัดเป็นสิ่งมีชีวิตพวกสัตว์ขาข้อ เช่นเดียวกับแมลง กิ้งกือ ปู เป็นต้น แมงมุมมีอาหารเป็นพวก เพลี้ยอ่อน ตัวหนอน ผีเสื้อ แมลงวัน เป็นตัน จึงมีความสำคัญในระบบนิเวศทางการเกษตร และระบบนิเวศทั่วไป แมงมุมบางชนิดมีการชักใยเป็นข่ายดักจับสัตว์ที่เป็นเหยื่อ แมงมุมจะมีช่วงลำตัวแบ่งออกเป็น 2 ส่วน คือ ส่วนหน้า ที่ประกอบไปด้วยส่วนหัวและอกที่เชื่อมติดกัน และส่วนหลัง คือ ส่วนผลึก และแมงมุมมีปีก
                        แมงมุมจัดอยู่ใน Class Arachnida, Order Araneae หรือ Araneida ลักษณะที่สำคัญคือ มีลำตัวเป็นปล้อง ๆ(ซึ่งสัตว์ในกลุ่มนี้ ก็มักจะมีลำตัวเป็นปล้อง) ส่วนหัวและอกรวมกัน ส่วนท้องซึ่งเป็นถุงแยกออกจากส่วน หัวและอกมี pedicel คั่นอยู่ แมงมุมมีขา 4 คู่ ปากมีเขี้ยวพิษที่เรียกว่า chelecerae ซึ่งมีท่อต่อถึงส่วนที่เป็นส่วนหัวและอกซึ่งเป็นที่อยู่ของต่อมพิษ  ซึ่งพิษเหล่านี้ แมงมุมไม่ได้มีไว้เพื่อล้มสัตว์ใหญ่  แต่แค่เอาไว้ทำให้เหยื่อของมันเกิดอาการชา ขยับตัวไม่ได้   ซึ่งแน่นอนว่าเหยื่อของแมงมุมก็มักเป็นพวกแมลงเล็กๆ   หนอนอะไรพวกนี้แค่นั้น  แมงมุมใช้พิษเพื่อการสยบเหยื่อ   แม้ว่าแมงมุมหลายพันธุ์จะมีพิษ แต่มีเพียงไม่กี่ชนิดที่มีพิษร้ายแรงจนล้มสัตว์ใหญ่ๆ อย่างคนได้นั้นมีน้อยมาก แต่ ชนิดที่เรียกว่า Latrodectus mactan หรือ แมงมุมแม่ม่ายดำ (Black widow spider) หรือชนิดที่มีพิษรุนแรง (Severe human poisoning) ได้แก่ Latrodectus, Loxosceles, Phonentria และ Atrax พันธุ์ที่มีพิษมากที่สุดพบในสหรัฐอเมริกา น้ำพิษของแมงมุมชนิดนี้มีพิษร้ายแรงทำให้คนเสียชีวิตได้  แมงมุมพิษกลุ่มนี้มี ขนาดของตัวเมียโตประมาณ 13 มิลลิเมตร ลำตัว ท้อง และขามีสีน้ำตาลดำ หน้าท้องจะมีรูปลักษณะคล้ายนาฬิกาทรายสีส้มแดง เห็นได้ชัด มักอาศัยอยู่ในที่มืด ในกองไม้ ตอไม้ รอยแตกของพื้น

ในบ้านเราเคยมีรายงานว่ามีผู้ป่วยถูกแมงมุมชนิดนี้กัดที่จังหวัดขอนแก่น เป็นหญิงอายุ 20ปี หลังจากถูกกัดมีอาการเจ็บบริเวณที่ถูกกัด เหงื่อออกมาก ปวดท้อง หายใจและพูดลำบาก อาการเป็นชั่วคราวแล้วก็หายเป็นปรกติในหนึ่งวัน แมงมุมมีสีน้ำตาลอยู่บนพื้นดินและวินิจฉัยว่าเป็น พันธุ์ Lactrodectus sp. แมงมุมที่พบในบ้านเราโดยทั่วไปชอบอาศัยอยู่ตามเพดานห้อง มุมห้อง เช่น ห้องน้ำ ห้องครัว หรือตามผนังที่มีรอยแตก บางชนิดชักใย เพื่อดักแมลงตัวเล็ก ๆ เพื่อกินเหยื่อ   ดังนั้นจะเห็นว่าจากแมงมุมทั้งหมดทั่วโลกที่มีอยู่กว่า ๓๐,๐๐๐ ชนิด  แม้ทุกชนิดจะมีพิษเพื่อจับเหยื่อ แต่ก็มีไม่กี่ชนิดที่น่ากลัวสำหรับคน     ถ้ามองในแง่ดี แมงมุมเป็นส่วนหนึ่งในระบบนิเวศน์ที่ช่วยควบคุมแมลง รวมทั้งหนอนที่กัดกินต้นไม้ต่างๆด้วยซ้ำไป      

ชม flash จำลองการเดินของแมงมุมที่ http://www.onemotion.com/flash/spider/

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น